واکاوی رفتار سیاسی جبهه ملی چهارم در تحولات منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی (از آبان تا بهمن 1357)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیارتاریخ پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی، تهران، ایران

2 دانشجوی دکترای رشته تاریخ انقلاب اسلامی، دانشگاه بوعلی سینا،همدان، ایران

چکیده

در تاریخ مبارزات مردم ایران، که به پیروزی انقلاب اسلامی انجامید احزاب و گروه‌های متعدد، دخالت داشته اند، اما نقش‌آفرینی آنان در بطن حوادث منتهی به پیروزی انقلاب یکسان نبوده است. بلکه هر یک، استراتژی مبارزاتی خاصی را دنبال کرده‌اند. در این راستا جبهة ملی جریانی بود که به شیوۀ مبارزة پارلمانی علیه رژیم گرایش داشت، اما در چند ماهۀ منتهی به پیروزی انقلاب به تغییر رفتار در روند مبارزاتی خویش روی آورد. با توجه به این امر، این مقاله درصدد است تا ضمن ارزیابی عملکرد جبهۀ ملی در اوج تحولات انقلابی به این پرسش پاسخ دهد؛که چرا جبهة ملی به‌رغم روند مبارزاتی خویش به همراهی با انقلابیون مذهبی به رهبری امام خمینی پرداخت؟ نگارندگان بر این باوراند که جبهه ملی از‌یک‌سو، با آگاهی از ناکارآمدی رویکرد مبارزاتی خویش در فضای تازه و ازسوی‌دیگر، با توجه به سازش‌ناپذیری رهبری نهضت در مخالفت با حکومت پهلوی و براندازی آن، به همگامی با انقلابیون مذهبی پرداخت اما در این مسیر تنها به نقشی حاشیه‌ای اکتفا کرد و نتوانست نقش قابل توجهی ایفا کند. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An Analysis of Political Behavior of the 4th National Front in Developments Resulting in the Victory of Islamic Revolution

نویسندگان [English]

  • alireza mollaiy 1
  • farideh bavariyan 2
1 Associate Professor, Institute for Humanities & cultural Studies،Tehran, Iran
2 PhD student in the history of the Islamic Revolution, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran
چکیده [English]

Various political parties and groups were involved in the history of the struggles of Iranian people that led to the victory of Islamic Revolution. But their roleplaying in the events that resulted in the culmination of the Islamic Revolution was not identical. Each of them followed a certain struggling strategy. In this connection, the National Front tended more to parliamentary fight against the tyrant regime, but a few months before the victory of the Islamic Revolution they changed behavior in their fight. Considering this change of strategy, the current paper intends to evaluate the performance of the National Front in the heat of the revolutionary developments and respond to the question of why despite their own combat strategy they joined the religious revolutionaries under the leadership of Imam Khomeini. The authors are of the opinion that the National Front preferred a marginal role in the developments due to their understanding of the inefficiency of their combat approach in the new atmosphere on one hand, and the irreconcilability of the leadership of the Islamic movement on the other hand. These two factors made them fail in playing an outstanding role in revolutionary developments.

کلیدواژه‌ها [English]

  • National Front
  • Imam Khomeini
  • parliamentary fight
  • Islamic Revolution

مراجع

-         آبراهامیان، یرواند. ( 1386)، ایران بین دو انقلاب، چاپ دوازدهم، تهران: نشر نی.
-         آموزگار، جمشید. (1376)، فراز و فرود دودمان پهلوی، ترجمه اردشیر لطفعلیان، تهران: مرکز ترجمه و نشر کتاب.
-         استمپل، جان. دی. (بی‌تا)، درون انقلاب ایران، ترجمه منصور شجاعی، چاپ دوم، تهران: رسا،
-         امام خمینی، روح‌الله. (1378)، صحیفه امام، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
-         «امام خمینی(ره)؛ فره ایزدی»، مصاحبه با داریوش فروهر. (آذر 1377) فصلنامه حضور، ش 25.
-         الگار، حامد. (بی‌تا)، ایران و انقلاب اسلامی، ترجمه سپاه پاسداران، تهران: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
-         بازرگان، مهدی. (1375) شصت سال خدمت و مقاومت، گفتگو با سرهنگ غلامرضا نجاتی، تهران: رسا.
-         باقی، عمادالدین. (1382) بررسی انقلاب ایران، (با درآمدی پیرامون تاریخ معاصر ایران)، چاپ دوم، تهران: سرایی.
-         ــــــــــــــــ . (1373) تحریر تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی، قم، تفکر.
-         بنی‌صدر، ابوالحسن. (1380)، درس تجربه، به کوشش حمید احمدی، تهران: انقلاب اسلامی.
-         بیل، جیمز. (1371)، عقاب و شیر، ترجمه مهوش غلامی، تهران : شهر آب.
-         پهلوی، محمدرضا. (1379) پاسخ به تاریخ، ترجمه حسین ابوترابیان، تهران: زریاب.
-         دفترهای نسل دوم جبهه ملی ایران.(1358)، تهران: نسل دوم جبهه ملی ایران، ش1.
-         راجی، پرویز.(1374) خدمتگزار تخت طاووس، ترجمه ح.ا. مهران، چاپ دهم، تهران: اطلاعات،
-         روبین، باری. (1363) جنگ قدرت‌ها در ایران، ترجمه محمود مشرقی، بی‌جا: آشتیان.
-         روزشمار انقلاب اسلامی. (1384)، به کوشش باقر علیان نژاد، تهران: سوره مهر.
-         روزنامه اطلاعات. (دی و بهمن 1357).
-         روزنامه کیهان. (مهر 1357).
-         سفری، محمدعلی. (1380)، قلم و سیاست ازکودتای 28 مرداد تا ترور منصور، چاپ دوم، تهران: نارمک. 
-         سنجابی، کریم. (1381)، خاطرات سیاسی، تهران: صدای معاصر.
-         سولیوان، ویلیام و آنتونی پارسونز.(1375)، خاطرات دو سفیر، ترجمه محمود مشرقی، تهران: علم.
-         سیر مبارزاتی امام خمینی(س) در آیینه اسناد به روایت ساواک. (1386)، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س).
-         سیک، گری. (1384)، همه چیز فرو می‌ریزد، ترجمه علی بختیاری‌زاده، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
-         سمیعی، احمد، (1372)، طلوع و غروب دولت موقت، چاپ دوم، بی‌جا: شباویز.
-         شجاعی زند، علیرضا. (1382)، برهه انقلابی در ایران، تهران: عروج.
-         فرازهایی از انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک و آمریکا،(1368)، تهران: سازمان اطلاعات و امنیت ساواک.
-         فوزی، یحیی. (1384)، تحولات سیاسی اجتماعی بعد از انقلاب اسلامی در ایران، تهران: عروج.
-         لدین، مایکل و ویلیام لوئیس.(1363) کارتر و سقوط شاه، روایت دست اول، ترجمه ناصر ایرانی، چاپ سوم، تهران: امیرکبیر.
-         مرکز اسناد انقلاب اسلامی، پرونده جبهه ملی شماره 15753.
-         مدنی، سید جلال‌الدین. (1362)، تاریخ سیاسی معاصر، چاپ سوم، قم: انتشارات اسلامی.
-         میلانی، محسن. (1381) شکل‌گیری انقلاب اسلامی (از سلطنت پهلوی تا جمهوری اسلامی)، ترجمه مجتبی عطازاده، تهران: گام نو.
-         نجاتی، غلامرضا. (1377)، تاریخ 25 ساله ایران (از کودتا تا انقلاب)، چاپ دوم، تهران: رسا.
-         نراقی، احسان. (1373)، از کاخ شاه تا زندان اوین، ترجمه سعید آذری، چاپ دوم، تهران: رسا.
-         نیمه پنهان (سیمای کارگزاران فرهنگ و سیاست). ( 1378)، چاپ دوم، تهران: دفترپژوهشهای کیهان.
-         هایزر، رابرت. (1365)، مأموریت مخفی هایزر در تهران (خاطرات ژنرال هایزر)، ترجمه سید محمدحسین عادلی، تهران: رسا.
-         هوشنگ مهدوی، عبدالرضا. (1372)، انقلاب ایران به روایت رادیو بی‌بی‌سی، تهران: طرح نو.
-         ونس، سایروس و برژینسکی. (1362)، توطئه در ایران، ترجمه محمود مشرقی، بی‌جا: هفته.
-         یاری، سیاوش. (1384)، حزب ایران به روایت اسناد ساواک، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
-         یزدی، ابراهیم. (1379)، آخرین تلاش‌ها در آخرین روزها، تهران: قلم.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار