اعتراض به سینمای مبتذل در اصفهان،پیش از انقلاب اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری تاریخ محلی، دانشگاه اصفهان، اصفهان ، ایران

چکیده

شکل‌گیری سینمای ایران از آغاز دوران سلطنت رضاشاه صورت گرفت، اما سینمایی که از غرب آمده بود و حامل عناصر فرهنگی موطن خود بود. عناصری نامربوط با جامعة ایرانی هم چون برهنگی، دزدی، جنایت و آدمکشی. این نوع سینما از همان آغاز ورود، مورد اعتراض و تشکیک افراد و شخصیت‌های آگاه جامعة ایران واقع شد. در این مقاله، سعی گردیده تا با مراجعه به اسناد و مطبوعات مربوط به اصفهان، نشان داده شود که جامعة متعهد و مؤمن اصفهانی، چه واکنشی نسبت به سینمای مبتذل از خود نشان داد و چگونه مغایرت آن را با فرهنگ ایرانی - اسلامی فریاد زد. این اعتراضات، در دو سطح مطبوعات و جامعة سنتی دنبال شده است. مقاله بر این فرض استوار است که اعتراض منتقدین به سینمای مذکور، پاسخ چندانی در دستگاه فرهنگی حکومت نیافت؛ بدین خاطر که دستگاه مزبور، مشکلی اساسی با این روند نداشت. اگر هم سانسوی صورت می‌گرفت، چندان مؤثر نبود. شاید از همین زاویه بتوان به بخشی از انگیزه‌های «سینما سوزی» در روزهای انقلاب اسلامی پی برد. این مقاله به شیوة مطالعة کتابخانه‌ای و بر پایة اسناد و روزنامه‌های آن دوره شکل گرفته است. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Protests Against Vulgar Cinema in Isfahan before the Islamic Revolution

نویسنده [English]

  • A. Mahdi Rajaei
PhD in History, Isfahan University, Isfahan, Iran
چکیده [English]

The development of Iranian cinema began in Reza Shah era, but this cinema which had its origin in the West carried with itself cultural elements of its birthplace such as nudity, burglary, crime and murder. This kind of cinema, from the beginning had been objected by learned and caring Iranian individuals and figures. Attempts have been made in this paper to discuss the reaction of committed and faithful Isfahan society to vulgar cinema and how they demonstrated the contradiction of this cinema with Iranian-Islamic culture. The data was collected from the media of the related era. The people’s objections have been studied in the press and the traditional society. The hypothesis of this paper is that the protests and criticisms against this kind of cinema had no answer in Pahlavi’s regime because the system had no essential problem with this procedure. If some scenes were censored, it was not very effective. This perspective may give some clues to some “cinema-burning” events before the revolution

کلیدواژه‌ها [English]

  • Isfahan
  • Cinema
  • vulgarity
  • Press
الف) اسناد
سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی ایران (ساکما، 264-578)
ب) کتابها
اسنادیازانجمنهاومجامعدردورهپهلوی (1381). تهران. سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی).
رجایی، عبدالمهدی(1393). برگهایی از تاریخ اجتماعی اصفهان معاصر(ج1). اصفهان: جهاددانشگاهی.
سپیدار پایدار(1377). یادمان یکصد و یکمین سالزاد و بیستمین سالگرد وفات مرحوم امیرقلی امینی،اصفهان: ادارة فرهنگ و ارشاد اسلامی اصفهان.
• صدر، حمیدرضا(1381). در آمدی بر تاریخ سیاسی سینمای ایران. تهران: نشر نی.
• کشانی، علی اصغر(1386). فرایند تعامل سینمای ایران و حکومت پهلوی. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
• بهارلو، عباس(1379). تاریخ تحلیلی صد سال سینمای ایران. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
• قوکاسیان، زاون(1393). زندگی در تماشاخانة اصفهان، گفتگو با ارحام صدر. تهران: صادق هدایت، هفت.
• نفیسی، حمید(1394). سینما و پرسه‌های من در اصفهان 1330، زندهرود، ش60، بهار.
ج) روزنامهها
• روزنامة اصفهان، محل نشر اصفهان، مدیر امیرقلی امینی.
• روزنامة خبرهای روز اصفهان، مدیر مهندس نظامی، محل نشر اصفهان
• روزنامة نقش جهان، محل نشر اصفهان