دیپلماسی عمومی آمریکا در ایران دورۀ پهلوی (مطالعۀ موردی سپاهیان صلح 1341-1355ش)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهشکده مطالعات اجتماعی ناجا، تهران، ایران

2 کارشناسی ارشد علوم اجتماعی دانشگاه فرهنگیان، تهران ، ایران

چکیده

یکی از ابتکارات جان اف. کندی رئیس‌جمهور آمریکا در تداوم برنامۀ اتحاد برای پیشرفت و در راستای دیپلماسی عمومی و بهبود وجهۀ آمریکا در جهان سوم، تشکیل سپاهیان صلح (گروه صلح) در سال 1961م بود. اعضای سپاهیان صلح، جوانان دانشجو و دانش‌آموختگان دانشگاه‌های آمریکا بودند که به‌صورت داوطلبانه به این گروه پیوسته بودند و بعد از دیدن آموزش‌های لازم به کشورهای دیگر اعزام می‌شدند. آموزش نیروی انسانی و همچنین کمک به تفاهم بیشتر ملت‌ها با آمریکا و به عبارت بهتر صدور فرهنگ و شیوۀ زندگی آمریکایی، از اهداف عمدۀ سپاهیان صلح بود. این مقاله با استفاده از روش اسنادی-تحلیلی به‌دنبال پاسخ به این پرسش است که: زمینه و اهداف حضور و فعالیت سپاهیان صلح در ایران چه بوده‌است؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که فعالیت سپاهیان صلح، جزئی از برنامه‌های رقابت ایدئولوژیکی بین دو بلوک شرق و غرب در دوران جنگ سرد بود. سپاهیان صلح، یکی از ده‌ها ابزار دیپلماسی عمومی آمریکا بود که برای آموزش و تبلیغ فرهنگ و زندگی آمریکایی و الگوسازی آن در کشورهای زیر نفوذ آمریکا از آن استفاده می‌شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

U.S. Public Diplomacy toward Iran of Pahlavi Era (Case of the Pease Corps 1961-1976)

نویسندگان [English]

  • reza bigdelo 1
  • soraya morsali 2
1 Assistant Professor of Social Studies Research Institute, Naja, Tehran, Iran
2 Faculty of Social Sciences, Farhangian University, Tehran, Iran
چکیده [English]

In line with the program of Alliance for Progress, the Pease Corps establishment in 1961 innovated by President John F. Kennedy in order to restore America’s prestige in the third world. The Pease Corps consisted of volunteer students and graduates of U.S. universities who worked abroad for a period of two years after three months of training. Training human force as well as promoting more understanding between Americans and other nations or, in other word, exporting American culture and lifestyle were of its goals. Through an analytical-documentary approach, this paper tries to answer what was the ground and goals of the Pease Corps in Iran. The results indicate that the corps activities in Iran were parts of ideological competition between two superpowers during the Cold War. The Pease Corps were of U.S. public diplomacy instruments which served to educate and publicize of American culture in order to make it exemplar in friend countries.

کلیدواژه‌ها [English]

  • the Pease Corps
  • Public Diplomacy
  • United States
  • Pahlavi Government
  • Alliance for Progress

مراجع

منابع
الف. اسناد
سازمان اسناد و کتابخانۀ ملّی ایران) ساکما 98-293-4393(؛98-293-5114–98؛99- 293-1800؛ 20318–297؛293-33382–293؛ - 293-54404 ؛-297- 36015؛ 1109.-350
 
ب. کتاب ها
آشنا، حسام‌الدین. (1384).دیپلماسیعمومی؛ (کتاب آمریکا 6). (رضاداد درویش، گردآوری). تهران: انتشارات مؤسسۀ فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر.
آل احمد، جلال. (1380). سفرآمریکا. تهران: نشر آینه - کتاب سیامک.
ابتهاج، ابوالحسن. (1371). خاطراتابوالحسنابتهاج . (ج2). (علیرضا عروضی، کوششگر.(  تهران: انتشارات علمی.
برمن، ادوارد. (1373). کنترلفرهنگ: نقشبنیادهایکارنگی،فوردوراکفلردرسیاستخارجیآمریکا ). حمید الیاسی، مترجم).  تهران: نشر نی.
بیل، جیمز ا . (1371). شیر و عقاب: روابط بدفرجام ایران و آمریکا. (فروزنده برلیان، مترجم). تهران : نشر فاخته.
پهلوی، فرح. (1382). دختریتیم: فرحپهلوی .(احمد پیرانی، کوششگر). تهران:  نشر به‌آفرین.
توسعه در ایران1320-1357/خاطرات خداداد فرمانفرماییان، عبدالحیمد مجیدی، منوچهر گودرزی. (1381). تهران: گام نو.
سولیوان، ویلیام؛ پارسونز، سرآنتونی. (1384).خاطراتدوسفیر: اسراریازسقوطشاهونقشآمریکاوانگلیسدرانقلابایران. (محمود طلوعی، مترجم). تهران: نشر علم.
شوکراس، ویلیام. (1369). آخرینسفرشاه: سرنوشتیکمتحدامریکا.( عبدالرضا هوشنگ مهدوی)، مترجم. تهران: نشر البرز.
شولزینگر، رابرت د. (1379). دیپلماسیآمریکادرقرنبیستم 1898-1997. .(محمد رفیعی مهرآبادی، مترجم. (تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
شیلر، هربرت. (1390). ارتباطاتوسلطهفرهنگی.(کاظم معتمد نژاد، مترجم .( تهران : نشر علم.
صبوری، ضیاءالدین. (1390). قدرتنرمآمریکادرحوزهسیاستخارجیوامنیتی)مبانی،تحولاتوپیامدها) . تهران: دانشگاه امام صادق
طیرانی، بهروز. (1379).  روزشمار روابط ایران و امریکا (۱۲۴۸ق. - ۱۳۷۷ش. ۱۹۹۹ - ۱۸۳۲م.( تهران: وزارت امور خارجه (مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی).
علی‌پور، جواد. (1390). نقشقدرتنرمدرسیاستخارجیآمریکادرقبالایران: ازنرم‌افزارگراییکلینتونتاسخت‌افزارگراییبوش. تهران: دانشگاه امام صادق(ع).
کندی، جان فیتز جرالد. (1342).استراتژیصلح. (عبدالله گله‌داری، مترجم). تهران: شرکت سهامی افست.
کیانوری، نورالدین. (1372). خاطراتنورالدینکیانوری. تهران: انتشارات اطلاعات.
گازیوروسکی، مارک. ج. (1373).  سیاست خارجی آمریکا و شاه: ایجاد یک حکومت سلطه پذیر در ایران. (جمشید زنگنه، مترجم). تهران: مؤسسۀ خدمات فرهنگی رسا.
میلانی، عباس. (1380).   ابوالهلول ایرانی: امیر عباس هویدا و معمای انقلاب ایران.)عبدالرضا هوشنگ مهدوی، مترجم). تهران: نشر پیکان.
 نای، جوزف اس. (1389). قدرتنرم. ( محسن روحانی و مهدی ذوالفقاری، مترجمان. (تهران: دانشگاه امام صادق  ع.
نجاتی، غلامرضا. (1373). ماجرایکودتایسرلشکرقرنی. تهران: رسا
همراز، ویدا. (1381). بررسیاهدافوعملکرداصلچهارترومن (هیئتعملیاتاقتصادیآمریکادرایران.  تهران: وزارت امور خارجه.
 
ج. نشریاتومقالات
آشنا، حسام‌الدین. (1384). «سال‌شماری دیپلماسی فرهنگی آمریکا در ایران». فصلنامۀ مطالعات تاریخی، ش9، پاییز 1384.
همراز، ویدا. (1388). «تحلیلی بر فعالیت سپاه صلح کندی در ایران 1342 تا 1355 شمسی». فصلنامۀ علمی-پژوهشی تاریخ، س4، ش13.
اخبار هفته، ش10، 1342
اطلاعات، 25شهریور1341
اطلاعات، 28دی42
اخبار هفته، دورۀ7، ش1، مرداد1341، ص4
 
ج. پایان‌نامه
آشنا، حسام‌الدین. (1382). «فرهنگ،ارتباطاتوسیاستخارجی (دیپلماسیفرهنگیآمریکادرایران 1332 - 1357)»، پایان‌نامۀ دکتری ارتباطات، دانشگاه امام صادق(ع).
 
د. لوحفشرده
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. (1387). نرمافزارلوححق (کاملترینمجموعهقوانینومقرراتکشور).
 
ذ. منابعاینترنتی
مشروح مذاکرات مجلس
http://ical.ir/index.php?option=com_mashrooh&view=session&id=23796&Itemid=38
 
ر. منابع لاتین
Arendt, Richard T. (2006). The First Resort of Kings: American Cultural Diplomacy in the Twentieth Century. Potomac books, inc. washington, D. C.
Barnes, John A. (2005). John F. Kennedy on Leadership: The Lessons and Legacy of a President.amacom, new york.
Blake, Kristen. (2009). The u.s.–Soviet Confrontation in Iran (1945-1962): a case in the annals of the Cold War. university press of America, (lanham, Boulder, New York, Toronto).
DSA, department of state airgram from: embassy Tehran to: the department of state, Washington.
Foreign relation of the united states-Iran (1958-1960). (Vol. XII). (1993). Washington Government printing office.
Laklan, carli, (1970). Serving in The peace corps. united states of America, rutledge books.
Rugh, William a. (2009). Toward a new public diplomacy (redirection u. s. foreign policy), (the case for soft power). (edited by: Philip seib). palgrave macmilan us.
Siracusa, joseph m. (2004). the kennedy years, facts on file. inc, new York.
 
 
 
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار