نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسنده
دکترای تخصصی علوم سیاسی گرایش مسائل ایران واحد علوم و تحقیقات تهران ،ایران
چکیده
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
نویسنده [English]
This paper intends to find answers to these questions: What process has political development, i.e. political participation and competition, gone through during the Pahlavi II period in Iran and what ups and downs has it experienced? What serious obstacles and challenges has it faced during this period of political development in the country?
The answers to these questions lie in the political sociology, so we resorted to theories by N. Chandhoke, B. Moore, S. P. Huntington, T. Skocpol, and G. Luciani on the weakness of civil society and the rentier state, as the serious obstacles to and challenges of the political development. We finally hypothesized that the more government monopoly on oil income and the weaker the structure of civil society, the less will be the probability of realization of political development. The hypothesis was analyzed and tested with the assistance of valid historical documents and statistical evidence. The results indicate that at any period the government has turned into a rentier state, being independent and needless of public taxes and enjoying power concentration, the circle for political participation and competition has been narrowed down, taking away any chance for political development.
کلیدواژه‌ها [English]
منابع فارسی
کتاب
آبراهامیان، یرواند. (1379). ایران بین دو انقلاب: از مشروطه تا انقلاب اسلامی. (چ3). (کاظم فیروزمند و دیگران، مترجمان). تهران: نشر مرکز.
آوری، پیتر. (1371). تاریخ معاصر ایران: از کودتای 28 مرداد تا اصلاحات ارضی. (ج3). (چ2). (محمد رفیعی مهرآبادی، مترجم). تهران: مؤسسۀ انتشاراتی عطایی.
ازغندی، علی‌رضا. (1383). تاریخ تحولات سیاسی و اجتماعی ایران (1320-1357). تهران: سمت.
امجد، محمد. (1380). ایران؛ از دیکتاتوری سلطنتی تا دین‌سالاری. (حسین مفتخری، مترجم). تهران: مرکز بازشناسی اسلام و ایران (باز).
امیراحمدی، هوشنگ. (1381). جامعۀ سیاسی، جامعۀ مدنی و توسعۀ ملی. تهران: نقش‌ونگار.
ایوانف، م. س. (1356). تاریخ نوین ایران. (هوشنگ تیزابی و حسن قائم‌پناه، مترجمان). تهران: طوفان.
بدیع، برتران. (1379). توسعۀ سیاسی. (احمد نقیب‌زاده، مترجم). تهران: قومس.
بشیریه، حسین. (1380). موانع توسعۀ سیاسی در ایران. تهران: گام نو.
پای، لوسین و دیگران. (1380). بحران‌ها و توالی‌ها در توسعۀ سیاسی. (غلام‌رضا خواجه‌سروی، مترجم). تهران: پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی.
چاندوک، نیرا. (1377). جامعۀ مدنی و دولت: کاوش‌هایی در نظریۀ سیاسی. (فریدون فاطمی و وحید بزرگی، مترجمان). تهران: نشر مرکز.
دال، رابرت. (1379). دربارۀ دموکراسی. (حسن فشارکی، مترجم). تهران: انتشارات شیرازه.
دیگار، ژان پیر و دیگران. (1377). ایران در قرن بیستم: بررسی اوضاع سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران در یک‌صد سال اخیر. (عبدالرضا (هوشنگ) مهدوی، مترجم). تهران: البرز.
رجب‌زاده، احمد. (1378). جامعه‌شناسی توسعه: بررسی تطبیقی-تاریخی ایران و ژاپن. تهران: سلمان.
رزاقی، ابراهیم. (1368). اقتصاد ایران. (چ2). تهران: نی.
سعیدی، محمدرضا. (1382). درآمدی بر مشارکت مردمی و سازمان‌های غیردولتی. تهران: سمت.
سفری، محمدعلی. (1371). قلم و سیاست از شهریور 1320 تا 28مرداد1332. تهران: نامک.
طیرانی، بهروز. (1376). اسناد احزاب سیاسی ایران (1330-1320ش). تهران: سازمان اسناد ملی ایران.
عیوضی، محمدرحیم. (1380). طبقات اجتماعی و رژیم شاه. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
فرقانی، محمدمهدی. (1382). راه دراز گذار: بررسی تحول گفتمان توسعۀ سیاسی در ایران (1377-1285). تهران: فرهنگ و اندیشه.
فروند، ژولین. (1362). جامعه‌شناسی ماکس وبر. (عبدالحسین نیک‌گهر، مترجم). تهران: نیکان.
فوران، جان. (1378). مقاومت شکننده: تاریخ تحولات اجتماعی ایران: از صفویه تا سال‌های پس‌از انقلاب اسلامی. (چ2). (احمد تدّین، مترجم). تهران: مؤسسۀ خدمات فرهنگی رسا.
کاتوزیان، محمدعلی (همایون). (1372). اقتصاد سیاسی ایران: از مشروطیت تا پایان سلسلۀ پهلوی. (چ2). (محمدرضا نفیسی و کامبیز عزیزی، مترجمان). تهران: مرکز.
کمالی، مسعود. (1381). جامعۀ مدنی، دولت و نوسازی در ایران معاصر. (کمال پولادی، مترجم). تهران: مرکز بازشناسی اسلام و ایران (انتشارات باز).
کوزر، لوئیس. (1368). زندگی و اندیشۀ بزرگان جامعه‌شناسی. (محسن ثلاثی، مترجم). تهران: علمی.
مایلی، محمدرضا. (1379). نظام سیاسی و توسعه: بررسی موردی نقش نظام سیاسی در روند توسعۀ ایران (57-1342). تهران: ارائه.
مدیر شانه‌چی، محسن. (1375). احزاب سیاسی ایران: با مطالعۀ موردی نیروی سوم و جامعۀ سوسیالیست‌ها. تهران: مؤسسۀ خدمات فرهنگی رسا.
مور، برینگتون. (1369). ریشه‌های اجتماعی دیکتاتوری و دموکراسی. (حسین بشیریه، مترجم). تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
نمازی، باقر. (1381). بررسی وضعیت تشکل‌های مردمی داوطلب در جمهوری اسلامی ایران. (شهلا اختری، مترجم). تهران: سازمان شهرداری‌های کشور.
واینر، مایرون؛ هانتینگتون، ساموئل. (1379). درک توسعۀ سیاسی. (پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی، مترجم). تهران: انتشارات پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی.
مقاله
ابورشاد. (1371). «نگاهی به کتاب مصدق و نبرد قدرت». تاریخ و فرهنگ معاصر (فصل‌نامۀ مرکز بررسی‌های اسلامی)، شماره‌های 3 و 4، بهار و تابستان.
سریع‌القلم، محمود. (1371). «اصول ثابت توسعۀ سیاسی». اطلاعات سیاسی-اقتصادی، سال ششم، شمارۀ 6 و 7.
مجموعه‌مقاله
پرزورسکی، آدام. (1386). «مسائلی چند در گذار به دموکراسی». چاپ‌شده در کتاب گذار به دموکراسی: ملاحظات نظری و مفهومی. (ساموئل هانتینگتون و دیگران، نویسندگان). (محمدعلی کدیور، مترجم). تهران: گام نو.
رضایی، محمد. (1381). «قلمرو امر اجتماعی و تأثیر آن بر رابطۀ دولت و مردم». چاپ‌شده در کتاب دولت، مردم و همگرایی: منتخب مجموعه‌مقالات هشتمین گردهمایی دولت و مشارکت مردمی. (ج1). (محسن فردرو و اصغر رضوانی، کوشش‌گران). تهران: نشر آن.
زیباکلام، صادق. (1380). «ساختار قدرت در عصر بعداز رضاشاه با تأکید بر مجلس چهاردهم و امتیاز نفت شمال». چاپ‌شده در کتاب تحولات سیاسی-اجتماعی ایران (1320-1357). (مجتبی مقصودی، کوشش‌گر). تهران: روزنه.
کدیور، محمدعلی. (1386). «دیباچه‌ای بر تطورات نظریه‌های گذار به دموکراسی». چاپ‌شده در کتاب گذار به دموکراسی: ملاحظات نظری و مفهومی. (ساموئل هانتینگتون و دیگران، نویسندگان). (محمدعلی کدیور، مترجم). تهران: گام نو.
کریمی مله، علی. (1380). «احزاب ملی». چاپ‌شده در کتاب تحولات سیاسی-اجتماعی ایران (1320-1357). (مجتبی مقصودی، کوشش‌گر). تهران: روزنه.
لوچیانی، جیاکومو. (1380). «رانت نفتی، بحران مالی دولت و دموکراسی در خاورمیانه». چاپ‌شده در کتاب دموکراسی و جامعۀ مدنی در خاورمیانه. (محمدتقی دل‌فروز، مترجم). تهران: انتشارات روزنامۀ سلام.
مرشدی‌زاد، علی. (1380). «احزاب چپ: حزب توده». چاپ‌شده در کتاب تحولات سیاسی-اجتماعی ایران (1320-1357). (مجتبی مقصودی، کوشش‌گر). تهران: روزنه.
مؤمنی، فرشاد. (1378). «رویکردهای نظری دولت بعداز پیروزی انقلاب اسلامی و پیشنهاد گزینش چهارچوب نظری نهادگرا به‌عنوان راهنمای عملی دولت». چاپ‌شده درکتاب تحول اداری. تهران: انتشارات مرکز آموزش مدیریت دولتی.
منابع لاتین
)